Yardım kuruluşları ortak bilgi bankası kurmalı


Dost Eli Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği 2001 yılında Konya’da kuruldu. Dürüst bir anlayış, adaletli bir sistem, tarafsız bir çalışma, şeffaf bir görüntü ile yardım talep edenlerle, bağış yapan gönüllülerin ve çalışanların mutluluk ve huzurunu sağlama misyonuyla yardım faaliyetlerini yürütüyor.
Yoksullara yardım etmek isteyen duyarlı vatandaşlarla ihtiyaç sahipleri arasında bir köprü kurmak amacıyla alışılmış usullerin dışında yeni bir sistemle sosyal yardımlaşma faaliyeti yürüten Dost Eli Derneği; çıkmış olduğu bu yolda ırk, din, mezhep farkı gözetmeksizin siyasi düşünce yapısına bakmaksızın yalnızca ihtiyaç sahiplerine yardım etme gayesiyle çalışmalarına devam ediyor.
Dost Eli Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’nin yapmış olduğu çalışmaları, Dost Eli Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Seçer Bey’le konuştuk.

DOST ELİ DERNEĞİ
"YOKSULLARA YARDIM ETMEK İSTEYENLERLE İHTİYAÇ SAHİPLERİ ARASINDA KÖPRÜ OLMAK AMACIYLA KURULDU"
Hangi amaçla ne zaman kuruldunuz? Bugüne kadar yapmış olduğunuz çalışmalar hakkında kısaca bilgi verir misiniz?
2001 yılında Konya’da kurulan Dost Eli Derneği; yoksullara yardım etmek isteyen duyarlı vatandaşlarımızla ihtiyaç sahipleri arasında bir köprü kurmak amacıyla kurulmuştur. Alışılmış usullerin dışında yeni bir sistemle(barkotlu dağıtım) sosyal yardımlaşma alanında faaliyet gösteren Dost Eli Derneği; 2004 yılında çıkarılan Gıda Bankacılığı kanunun çıkması ile faaliyet alanına gıda bankacılığını da ekleyerek yardımlaşma yolunda emin adımlarla yürümektedir. Çıkmış olduğu bu yolda ırk, din, mezhep farkı gözetmeksizin siyasi düşünce yapısına bakmaksızın yalnızca ihtiyaç sahiplerine yardım etmek gayesini gütmekteyiz.

"27 ÜLKEDE İHTİYAÇLAR DOĞRULTUSUNDA YARDIMLAR YAPILMAKTA"
Ne tür yardım faaliyetleriniz var? Yurtdışı yardım faaliyetleriniz var mı?
Öncelikle ihtiyaç sahibi ailelere ayni ve nakdi yardımı yapan Dost Eli Derneği, aileyi tüm yönleri ile ele alarak geliştirdiği sosyal projelerle eğitim, sağlık, kalkınmaya yönelik çalışmalar yapmaktadır. Konya merkezden başlayan yardımlar 2013 yılına gelindiğinde; 58 ilçe 780 köy ve Türkiye genelinde yoksulluğun çok fazla hissedildiği 31 ile ulaştırılmıştır. Ayrıca; insanlara verdiği hizmeti sadece yurt içiyle sınırlandırmayıp yurt dışında birçok ülkede de çalışma yapmaktadır. 27 ülke (Nijer, Burkina Faso, Senegal, Mali, Tanzanya, Liberya, Kenya, Moritanya, Zimbabwe, Somali, Sudan, Pakistan, Bangladeş, Yemen, Arakan, Endonezya, Filistin, Lübnan, Suriye, Irak, Makedonya, Azerbaycan, Bosna Hersek, Gürcistan, Moğolistan, Kazakistan, Kamçatka) de ihtiyaçlar doğrultusunda gıda ve acil ihtiyaç yardımlarının yanı sıra; su kuyuları açılmakta, üretim amaçlı keçiler dağıtılmakta, sağlık çalışmaları kapsamında katarak ve diğer acil müdahale gerektiren ameliyatlar yapılmakta,yetim evlerine maddi destek sağlanmaktadır.

"TÜRKİYE’DE GIDA BANKACILIĞINI UYGULAMAYA KOYAN İLK STK"
Türkiye’de birçok yardım kuruluşu olmasına rağmen siz neden kuruldunuz? Diğer yardım kuruluşlarından farklı ne tür çalışmalarınız var?
Kuruluş tarihimize ve o günün şartlarındaki Konya’nın genel durumuna baktığımızda böyle bir kuruma ihtiyaç vardı. Çünkü sistemli bir şekilde yapılmayan yardım çalışmaları bir noktadan sonra olumsuz sonuçları da beraberinde getirebiliyor. Dost Eli Derneği, ISO-9001-2000 kalite yönetim sistemi doğrultusunda çalışmalarını sürdürürken hizmette kaliteyi esas alır.
Türkiye’de gıda bankacılığını uygulamaya koyan ilk STK olması, Bağışların düzenli takibiiçin geliştirilen barkot sistemi ile bağışçılarda güvenin kazanılması, dernek bünyesinde bulunan gıda marketi ve giyim mağazasından hizmet alan ailelerin kendilerini rahat ve emin bir ortamda hissetmeleri sağlanmaktadır. Dost Eli Derneği olarak sosyal ve kültürel içerikli çalışmalara önem vermekteyiz.
TOPLUMDAKİ YERİM PROJESİ İLE;
İçişleri Bakanlığı onayıyla Dost Eli Derneği Koordinatörlüğü’nde yürütülen bu projede Konya’da yaşayan ve çeşitli nedenlerden dolayı boşanmak zorunda kalmış bayanlar ve çocukları için sosyal içerikli psikolojik destek verilmektedir. Ayrıca bu bayanların balık tutmayı öğrenmeleri için unlu mamuller eğitimi verilerek mesleki beceri kazanmaları sağlanmaktadır.
BİZİM ÇOCUKLARIMIZ PROJESİ İLE;
Kanser ve süreğen hastalıkları nedeni ile evde eğitim almak zorunda kalan çocukların yararlanabilecekleri imkânlarının artması sağlanmış olup; özel gıdalarını alabilecekleri alış veriş çekleri, rahat bir ortamda ders yapabilmeleri için kitaplık, çalışma masası, yazı tahtası, okuryazarlık düzeylerine uygun eğitici kitaplar verilmektedir.
YAŞAMDAKİ BASAMAKLAR PROJESİ İLE;
İhtiyaç sahibi ailelerin orta öğretimde okuyan çocuklarının eğitimde başarı düzeylerinin iyileştirilmesi için okul derslerine destek amaçlı eğitim programları ve geleceğin yetişkinleri olacak çocuklarımızda toplumsal duyarlılığın oluşturulmasına yönelik “Değerler Eğitimi” programları düzenlenmektedir.
ÇOCUK EVLİLER MUTSUZ YETİŞKİNLER PROJESİ İLE;
Dost Eli Derneği ve Norveç’in Ankara Büyükelçiliği’nin ortaklaşa yürüttüğü "Çocuk Evliler, Mutsuz Yetişkinler" ismi verilen projede Yurt Dışına gidebilmek için erken yaşta, kız çocuklarına zorla yaptırılan evliliklerle ortaya çıkan sorunların dikkate alınması için çok yönlü çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Bu sorunun sık görüldüğü Konya’ya bağlı ilçelerde düzenlenen seminerlerle evliliğin hukuki, dini ve psikolojik yönleri hakkında lise öğrencileri başta olmak üzere halka bilgiler verilmektedir.
GENÇLERLE TARİH TURU PROJESİ İLE;
Bizi biz yapan tarihimiz ve kültürel mirasımızın tanıtılıp öğretilmesi için; 12 / 16 yaş arası çocuklara yönelik Çanakkale, İstanbul, Edirne, Bursa gezileri düzenlenmektedir. Ayrıca, Konya’nın ilçe ve köylerinde yaşayan ihtiyaç sahibi ailelerin çocuklar içinde gezi programları düzenlenmekte Konya’nın tarihi mekânlarına yapılan ziyaretler başta olmak üzere şehir gezisi yapılmaktadır.
UÇURTMAM DALDA KALDI SLOGANI İLE;
Geleneksel olarak yapılan uçurtma şenliği ile ihtiyaç sahibi ailelerin çocuklarının gönüllerince bir gün gerçekleştirilmektedir.
UMUT PROJESİ İLE;
İhtiyaç sahibi ailelerden uygun durumda olanlarına balık vermek yerine balık tutma becerisini kazandırmak için çeşitli çalışmalar gerçekleştirilmeye devam edilmektedir. Yıllardır devam eden bu projeyle; kiraz ve çilek bahçeleri, oto tamir ve oto elektrik atölyesi, mobilya döşeme atölyesi, motosiklet tamir atölyesi, ayakkabı tamir atölyesi kuran, şehir merkezi ve köylerde kullanabilecek durumda olan örgü makinelerini ailelere temin eden, süt hayvanları dağıtan Dost Eli Derneği son olarak bakabilecek şartlara sahip olan ihtiyaç sahibi ailelere Sanen keçileri dağıtmaktadır.

HOŞ GELDİN BEBEK PROJESİ İLE;
Hayata yokluklar içerisinde gözlerini açan minik bir bebeğin ve onun gönlü mahzun annesinin doğum sonrası acil ihtiyaçlarının içinde bulunduğu hediye paketleri ile yeni mutluluklara ortak olunmaktadır. Dernek çalışmalarına gönüllü olarak katkı sağlayan bayanların hazırladıkları anne ve bebeğin ihtiyaçlarının bulunduğu paketler Konya Dr. Faruk Sükan Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi görevlilerine teslim edilmekte ve en ihtiyaçlı olana emin bir şekilde ulaştırılmaktadır.
100 OKUL 100 KÜTÜPHANE PROJESİ İLE;
Eğitim ve öğretimin gerekliliğine önem veren Dost eli Derneği Kütüphanesi ve öğrencilerin yararlanacağı yeterli dokümanı olmayan okullara bu projeyle destek sağlamakta kütüphaneler kurmaktadır.  Yine İhtiyaç sahibi ailelerin öğrenim gören çocuklarına eğitim öğretim yılı başında kırtasiye yardımları yapılmaktadır.
HİÇBİR ÜCRETİN ALINMADIĞI MİSAFİRHANE İLE;
Konya dışından gelen ve hastane koridorlarında sabahlamak zorunda kalan hasta yakınlarına barınma imkânı sağlanmıştır. Hiç bir ücretin alınmadığı Dosteli Derneği Süleyman Kaya Misafirhanesi’nde barınan hasta yakınları, sabah kahvaltısı akşam yemeği ve banyo yapma imkânına sahiptirler.


"YAPTIĞINIZ ÇALIŞMALARI HALKA ŞEFFAF BİR ŞEKİLDE AKTARIYORSANIZ HER ZAMAN YARDIMA HAZIR MUHATTAPLARINIZ OLUYOR"
Yardım faaliyetlerinizi sürdürmenizi sağlayan alt yapıyı nasıl sağladınız? Beslenme kaynaklarınız hakkında bilgi verir misiniz?
Öncelikle güven… Eğer yaptığınız çalışmaları halka şeffaf bir şekilde aktarıyorsanız her zaman yardıma hazır muhataplarınız oluyor. Alt yapıyı, güveni oluşturacak sistemi kurmakla oluşturduk. Çalışmalarımızın tamamında her kesimden yardımsever halkımızın bağışları var.
Vakfınızın/Derneğinizin iç denetimini nasıl yapıyorsunuz? Toplanan yardımlarınızın suistimale uğramaması için iç denetim mekanizmanızı nasıl oluşturuyorsunuz?
Ayni ve nakdi tüm bağışlar makbuz karşılığında alınır. İç denetimde ise, tüm ürünlerde uygulanan barkot sistemi ve alıcı ihtiyaç sahibi adına düzenlenen fatura önemli bir unsurdur. Bu sistemle bağışçının ürününün hangi alıcılarla buluştuğu kayıt altına alınır.
Hangi kriterlere göre ihtiyaç sahiplerini belirliyorsunuz? Yaptığınız yardımlarda neleri önceliyorsunuz?
İhtiyaç sahibi kişinin bize gerekli belgelerle (ikametgâh, nüfus kayıt örneği, rapor vb.) müracaat etmesini isteriz. Araştırmalarımız sonucu ailenin gelir düzeyinin düşük olduğu hatta bazen hiç olmadığını ve en temel ihtiyaçlarını bile gidermekte zorlandığını tespit ettiğimiz, zaman zamanda yaşanan geçici sıkıntılardan (hastalık, kaza vb.) dolayı yardım almak durumunda kalmış kardeşlerimizi belirlediğimiz zaman dernekten hizmet almasını sağlıyoruz.


"BİZİM İÇİN BİR İHTİYAÇ SAHİBİNİN YÜZÜNÜN GÜLMESİ BİLE DAHA FAZLASINI BAŞARMAK İÇİN HEYECAN VE UMUTTUR"
Yardım faaliyetlerinizi yürütürken size heyecan ve umut veren ya da sizi çok üzen ve karamsarlığa uğratan bir durumla hiç karşılaştınız mı?
 
Karamsarlık asla yok! Çünkü biz verenle alan arasında aracı bir kurumuz. Rızkı veren de zorlukların aşılmasında yol gösterende belli, her şey Allah’ın( c.c ) olmasını istediği kadarıyla olması gerektiği şekilde gerçekleşir. Bize sadece gayret göstermek düşer. Bizim için bir ihtiyaç sahibinin yüzünün gülmesi bile daha fazlasını başarmak için heyecan ve umuttur.
Yardımlarınızı nasıl ulaştırıyorsunuz? Kısaca yardımların sizden ihtiyaç sahiplerine ulaşana kadar nasıl bir yol izlediğinize dair bize bilgi verir misiniz?
Yardım alacak olan ailelerin merkezde ikamet edenleri ayda bir kez dernek binasında bulunan gıda marketine, 9 ayda birde giyim mağazasına gelerek alışverişlerini yaparlar.  Merkez dışında ilçe, kasaba ve köylerde ikamet edenlerin yardımları ise görevlilerimiz tarafından hazırlanan yardım kolileriyle kendilerine ulaştırılır. Öncesinde yaşadıkları yere gidilerek bilgileri alınan durum tespitleri tamamlanan ailelerin yardımları ihtiyaçlarına uygun bir şekilde hazırlanır. Derneğe ait araçlarla köyleri dolaşan görevliler yardımları sahiplerine teslim eder.

"DÜNYANIN BÜTÜN ÜLKELERİNDE TÜRKİYE KAYNAKLI STK’LARI GÖRMEK MÜMKÜN"
Yardım faaliyetlerine katılmak isteyen insanlarda ne gibi özellikler arıyorsunuz? Herkes yardım faaliyetlerinize katılabilir mi? Kimleri gönüllü olarak kabul ediyorsunuz?
Yapılan faaliyetleri özel ve genel olarak ikiye ayırıyoruz. Özel faaliyetlerde sağlık / eğitim gibi bilgi ve tecrübeye yönelik çalışmalarda nitelik ararız. Genel faaliyetlerde ise kermes çalışmaları, ihtiyaç sahibi aile ziyareti, , hasta ziyaretleri, öğrenci yemekleri, iftar programları, yetim çocukların gözetilmesi, evlenecek olan gençlerin çeyiz hazırlığı vb. faaliyetlerde her gönüllü herkesin gücü yettiğince bir şeyler yapabileceğine inanırız.
Türkiye’deki insanların sosyal duyarlılığını nasıl buluyorsunuz? Yardım kampanyalarınızda sizlere yeterli desteği veriyorlar mı?
Duyarlılık konusunda halkımızın tüm dünyaya örnek olduğunu düşünüyoruz. Tüm çalışmalarımızda yardımsever insanımızın gücü yettiğince yanımızda olmaya çalıştığını söyleyebiliriz. Katılımların ve sağlanan desteklerin fazla olmasını elbette arzu ederiz. Çünkü bu bize daha fazla insana ulaşma imkânı sağlar. Dünyanın bütün ülkelerinde Türkiye kaynaklı STK'ları görmek mümkündür. Bu STK'ların beslendiği tek kaynak Türkiye halkının bağışlarıdır. Bu anlamda halkımızın duyarlı olduğunu düşünüyoruz. Bu duyarlılığın sürekli hale getirilmesi için STK'ların çalışmaları gerekir.


"YURT DIŞI ÇALIŞMALARIMIZDA DEVLETİN STK’LARA SAĞLADIĞI İMKANLARDAN YARARLANIYORUZ"
Türkiye devletinin, yürütmüş olduğunuz yardım faaliyetinde size olumlu ya da olumsuz ne tür etkisi oluyor? Devletin imkânlarından yararlanabiliyor musunuz?
Özellikle yurt dışında yapmış olduğumuz çalışmalarda aşılması gereken bürokratik engeller devletin STK’lara verdiği destekle daha kolay aşılıyor. Biz de yurt dışı çalışmalarımızda devletin STK’lara sağladığı imkânlardan yararlanıyoruz. Devlet STK'lara para aktarmaz ama bürokratik engellerin kaldırılması ve gidilecek ülkedeki resmi işlerin kolaylaştırılması anlamında destekler sağlamaktadır. Ayrıca devletin kurumlarından kargo, uçak bileti, ilaç ücreti, projelere katkı gibi destekler de alınmaktadır.
Diğer yardım kuruluşlarıyla beraber ortak yardım faaliyeti yürütüyor musunuz?
Bazı projelerde evet birlikte çalışıyoruz. Özellikle Yurt dışı faaliyetlerimizde diğer yardım kuruluşlarıyla beraber ortak çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Derneğimizin katkılarıyla birçok derneği de şemsiyesi altına alan “GÖNÜLLÜLER” isimli bir çatı oluşturulmuştur. Bu isimle Afrika'nın birçok ülkesinde acil ve kalkınmaya yönelik çalışmalar yürütülmektedir.

"SOSYAL YARDIMLAŞMA ALANINDA DAHA İYİ HİZMET VEREBİLMEK AMACIYLA ORTAK BİR BİLGİ BANKASI KURULMALI"
Türkiye’nin sosyal yardımlaşma konusunda eksiklerinin neler olduğunu düşünüyorsunuz? Uluslararası yardımlarda en büyük eksikliğimiz hangi alandadır?
Yardımlaşma konusunda ülke olarak ötelerden beri devam eden olağanüstü bir gayret içerisindeyiz. Bu konuda her geçen gün daha da ilerlediğimizi ve sistemli çalışmalar gerçekleştirmeye başladığımızı söyleyebiliriz. Bunda devletimizin uyguladığı politikaların,özellikle de TİKA’nın yaptığı çalışmaların önemli yeri olduğunu düşünüyorum. Ancak sosyal yardımlaşma alanında daha iyi hizmet verebilmek için, ortak bir bilgi bankası olması gerektiğini ve devletin bu konuyla ilgili bilgilerinin mevcut bulunduğu verilere STK’ların gerektiğinde kolaylıkla ulaşabilmeleri gerektiğini düşünmekteyiz.  Kimlerin hangi kurumlardan desteklendiğini bilmek bizim işimizi biraz daha kolaylaştıracaktır.
Ayrıca Türkiye'de devlete bağlı kurumların yine Türkiye'de faaliyet gösteren STK'larla irtibatlı olarak ortak projeler üretememeleridir. Bunun aşılması yardımlaşmanın ve üretimin artırılmasına da vesile olacaktır.


"‘DOST ELİ KÖYÜ’ KURMA HEDEFİMİZ VAR"
Türkiye’de ve dünyada son 10 yılı değerlendirerek, gelecek 10 yılda nasıl bir sosyal yardım politikası uygulamayı hedefliyorsunuz? Gelecekte ne gibi yardımlar yapmayı planlıyorsunuz?

Son 10 yılda gerek ülkemizde gerekse dünyada dengeleri bozan sayısız olaylar vuku buldu. Yaşanan doğal afetler, iç savaşlar, ekonomik krizler insanları bir anda yok olma veya hayatta kalma mücadelesi noktasına getirdi. Bu noktada STK’lara çok iş düştü. Gelecek 10 yılda da neler yaşanacak bilmiyoruz. Bildiğimiz tek şey var o da;  en yakınımızdan başlayarak en uzağımızdakine kadar kimin bizlerin yardımına ihtiyacı varsa gücümüzün yettiğince; O’nun yanında olmaya, yoksul insanların hayata tutunabilmeleri kendi imkânları yaşam kalitelerini artırmaya yönelik eğitim ve istihdam çalışmalarına ağırlık vererek hizmete devam edeceğiz.
Toplumda yoksulluğu doğuran en birincil sebep insanların ihtiyaç duydukları sahada istihdam edilmemeleri ya da edilememeleridir. Bunların birçok sebepleri vardır. Kimisi gerçekten iş bulamadığı için, kimisi de tembelliğinden dolayı aç ve açıkta kalmaktadır.
Dost Eli Derneği olarak hedefimiz; bu şekilde ortada kalan insanlar hakkında mevcut durum analizi yapmak, daha sonra da ihtiyaç durumuna göre onları belirli mesleklerde istihdam etmektir. Bu amaçla hem meslek alanları hem de mesleği icra edecek insanların üretime katkı sağlayacakları bir “Dost Eli Köyü” kurma hedefimiz var.Bu hedef yoksulluğun azaltılmasına ve yoksulların istihdama katkı sağlamasına sebep olacaktır.
Ayrıntılı Bilgi İçin: www.dosteli.org.tr